Pomnik Ahlema

Wszystko przebiegało gładko do 1933 roku

Plakat reklamowy z 1933 r. przedstawia izraelską szkołę ogrodniczą Ahlem niedaleko Hanoweru-Limmer, oferującą wszelkiego rodzaju drzewa i rośliny. Szkoła była znana i popularna w Hanowerze. Została założona przez żydowskiego bankiera Moritza Simona w 1893 roku. Żydowska młodzież była szkolona w ogrodnictwie. Przylegała do niego szkoła podstawowa dla dziewcząt i chłopców. Centrum szkoleniowe było tak wzorowe, że cieszyło się międzynarodową renomą. Do szkoły uczęszczało 685 uczniów. Potem przyszli naziści.

Nagle centrum deportacji

Szkoła natychmiast pomogła młodym Żydom w emigracji. Do 1939 r. 248 z nich znalazło się w 18 krajach, większość w Palestynie. Był to najwyższy czas, ponieważ jesienią 1941 r. naziści przekształcili szkołę ogrodniczą w punkt zbiórki deportowanych stąd Żydów.

Do 1944 r. ponad 2000 Żydów z całej południowej Dolnej Saksonii zostało stąd przetransportowanych do obozów koncentracyjnych w siedmiu transportach przez stację kolejową Fischerhof w Linden. Ahlem stało się nagle punktem wyjścia dla transportów na zagładę, podczas gdy kilka lat wcześniej było to centrum żydowskiego życia ogrodowego. Zamiast edukacji i zielonego wzrostu, teraz zagłada. Dom dyrektora był wykorzystywany przez hanowerskie Gestapo jako oddział nadzorujący robotników przymusowych. W 1944 r. szkoła ogrodnicza była nawet wykorzystywana jako policyjne centrum zatrzymań, a dawne arboretum było nadużywane do egzekucji.

Dom pełen wspomnień

Dziś wszystko to jest obszernie udokumentowane i można o tym przeczytać. Miejsce Pamięci Ahlem zostało ponownie otwarte w 2014 roku. Na dole znajduje się miejsce na odczyty i dyskusje ze współczesnymi świadkami. Pierwsze piętro poświęcone jest prześladowaniom i marginalizacji w czasach nazistowskich.
Na pierwszym piętrze przedstawiono życie niemieckich Żydów. Przedstawiony jest bankier Moritz Simon. Program uzupełniają sale seminaryjne pod dachem. Przypominają o tym również ogrody, których drzewa są niemymi świadkami. Ścieżka prowadzi do "Ściany Imion" z ponad 3000 tablic. Można tu przeczytać daty życia osób, dla których Ahlem oznaczał śmierć.

Uroczystość z przyjaźniami

Denk.Mal.Garten.Fest odbywa się latem, aby spojrzeć w przyszłość. Grają zespoły z Niemiec, Izraela, Turcji i Szwajcarii. Memoriał połączony z imprezą w ogrodzie - nie ma lepszego sposobu na wspólne wspominanie i radzenie sobie z przyszłością. Ale przede wszystkim, aby zapobiec podobnym wydarzeniom w przyszłości.

Lars Gerhardts